شرح شخصيت تيپ ۴ (هنرمند/ رمانتيك)
نشانه‌های رفتاري:
اگر غلیان احساسات دارید. اگر بعضی از روزها بسیار سرزنده و اغلب اوقات اندوهگین هستید. اگر طالب این هستید که همواره روابطتان سرزنده و سوزان باشد. اگر بعضی‌اوقات احساس می‌کنید به هیچ‌چیز دل‌بستگی ندارید و گاهی هم عاشق و شیدای همه عالم می‌شوید. اگر احساس می‌کنید که یکی از درونتان فریاد می‌زند یا شمارا برای خلق چیزی فرامی‌خواند. شخصیت شما به تیپ چهارم نزدیک است. افراد تيپ ۴ در درياچه‌اي از احساسات زندگي مي‌کنند که جذر و مد شدیدی دارد.
بااینکه تیپ یک (کمالگرا) فردی عالی طلب به‌حساب می‌آید، اما این تیپ چهار است که معیارهایی منحصربه‌فرد و ویژه دارد. تیپ چهار فردی است بی‌نظیر که نمی‌توان رضایتش را به‌آسانی جلب کرد. او دوست دارد هم خود ویژه و منحصربه‌فرد باشد و هم افراد ویژه‌ای به وی توجه کنند. تیپ چهار شخصیتی زندگی خود را به سبک هنرمندانه‌ای اداره می‌کند و برای نشان دادن خود دست به خلق هنر می‌زند. تیپ چهار دنبال حقیقت و تکامل است ولی ممکن است برای پیدا کردن یا از بین بردن نقص و ایراد درونی گاهی شدیداً به خود حمله کند. می خواهد حقیقت را بیابد، هرچقدر هم که تلخ باشد. او با افرادی که غرق در غم و اندوه اند به‌راحتی یکی می‌شود. یاس و ناامیدی را به‌خوبی درک می‌کند و کسانی که شرایط سختی داشته باشند را به راحتی درک می‌کند. یک تیپ ۴ بعضی وقت‌ها عاشق و دل‌بسته کسی یا چیزی می‌گردد و پس از چندی نسبت به آن احساس تنفر پیدا می‌کند.
سه نوع تيپ ۴ وجود دارد:
۱- افسرده
۲- بیش‌فعال
۳- شناور بين اين دو حالت
هر سه نوع احساس مي‌کنند که چيزي که در زندگي حياتي است دور از دسترس است، اما تلاش آن‌ها براي جستجوي آنان با يکديگر متفاوت است. افراد تيپ ۴، تمايل دارند به درون ذهنيات خود رفته و معاني را جستجو کنند، افراد بیش‌فعال اين گروه خيلي زود عاشق چيزي می‌شوند و سعي مي‌کنند معاني زندگي را از منابع خارجي مشابه آنچه ديگران را خشنود می‌سازند خلاصه کنند، افرادي که در نوسان بين افسردگي و بيش فعالي هستند در اين گروه، هيجاناتشان به‌طورکلی تغيير مي‌کند، عشق به نفرت تبدیل‌شده و هيجانات به بی‌تفاوتی مبدل مي‌گردند. اين افراد در دو انتهاي واکنش‌های هيجاني زندگي مي‌کنند، در یک‌طرف رنج بردن و در طرف ديگر وجد و رضايت کامل. آن‌ها با اين عقيده زندگي مي‌کنند که يک منبع اصلي عشق وجود داشته که از آن‌ها گرفته‌شده است و به نظرشان يک خلأ وجود دارد ولي بااین‌حال جلوه بيرون آن‌ها بسيار محکم و با اعتمادبه‌نفس است. یک‌چیزی مي‌خواهند ولي نمی‌دانند چه می‌خواهند؟ اين افراد احساس مي‌کنند که یک‌چیزی را در زندگي ازدست‌داده‌اند. اين افراد اعتقاددارند که خود واقعي آن‌ها وقتي حاصل خواهد شد که موردتوجه قرار گیرند. افراد اين گروه سلیقه‌های خاص خود رادارند. تیپ چهار بیش‌فعال، شخصی رقابت‌طلب است و خواهان توجه ویژه از افراد ویژه است.
خصوصیات بارز تیپ ۴:
درک شهودی بالا، خیال‌پرداز، رمانتیک، هنرمند، احساساتی، خاص، متشخص، آراسته، خوش‌خلق، خوش‌سلیقه، مبادی‌آداب، خلاق، نوآور، مهربان، وابسته، حساس، بعضی وقت‌ها کاملاگوشه‌گیر، بعضی وقت‌ها کاملاً اجتماعی، دوستدار انتظار و صبری طولانی
افراد تیپ ۴ به‌طور مداوم در جستجوی حقیقت و درستی‌اند. در کنه وجودشان به دنبال چیزی یا گمشده‌ای می‌گردند که نامش را نمی‌دانند (حقیقت) و گمشده درونی خود را غالباً از طریق خلق اثری و یا ارتباط صادقانه‌ای که احساس می‌کنند با دیگر افراد دارند می‌جویند. اگر خود را بجویند حقیقتی را که یافته‌اند یا احساسی را که نسبت به گمشده‌شان دارند در قالب اثری هنری می‌نمایانند و اگر به دنبال عاملی بیرونی باشند آن‌ها با اظهار احساسات خود به دیگران و ارتباط با دوستداران و حامی‌شان می‌جویند.
شخصیت تیپ چهار سالم با خود صادق است، تمام احساسات خود را می‌شناسند و می‌تواند انگیزه‌ها، تناقضات و درگیری‌های عاطفی خود را بدون انکار یا سرپوش گذاری ببیند. آن‌ها دنبال حقیقت‌اند، لزوماً آنچه بدین طریق کشف می‌کنند را دوست ندارند اما سعی نمی‌کنند که حالات روحی خود را توجیه کنند یا اینکه از خود و دیگران پنهان کنند. از اینکه عیب‌های خود را ببینند و آشکارش کنند نمی‌ترسند. آن‌ها خود را می‌شناسند و با این احساسات وارد میدان می‌شوند توانایی حقیقت‌بینی به ایشان می‌شناساند که هیچ‌کس کامل نیست، هرکس مشکلی دردی و رنجی دارد. باعث می‌شود درد و رنج‌های زندگی را باقدرت بیشتری تحمل کند. شناسایی قسمت‌های تاریک شخصیتشان باعث می‌شود تجربه‌های دردآور را آسان‌تر از تیپ‌های دیگر پشت سر بگذارند.
این تیپ از افراد اغلب بسیار خلاق بوده و دارای ذوق هنری هستند و می‌توانند احساسات و عواطفی که دیگران نیز درک می‌کنند اما قادر به بیانشان نیستند را به زیبایی بیان کنند، نشان دهند یا بنویسند.
نقاط قوت تيپ ۴:
در جستجوی حقیقت، احساسات پاک، الهام‌بخش، هنردوست، خلاق و آراسته، مبادی‌آداب، کنجکاو، اصيل، پربار و با محتوا، نوع گرا، مهربان، متشخص
نقاط ضعف تيپ ۴:
احساسات متغیر، بیش‌ازحد احساساتی، دوري گزين، بی‌حوصله، افراطی
محیط‌های جذاب اين گروه:
اين افراد اغلب دو شغل دارند، يک شغل براي پول و شغل ديگر براي خودشان، آن‌ها جذب محيط‌هايي می‌شوند که مستلزم نظم بدني و معيارهاي خاصي براي هماهنگي باشد. می‌توان تیپ‌های ۴ زيادي در کارگاه‌های هنري، عتیقه‌فروشی‌ها و فروشگاه‌های با اجناس عالي و منحصربه‌فرد پيدا کرد.
محیط‌های نا جذاب براي اين گروه:
شغل‌های مادي و جسمي، وضعیت‌های معمولي، کارهاي خدماتي بی‌نام‌ونشان.
نماد تيپ ۴
رنگ: رنگ‌های غیرمتداول، ازنظر حسي دوگانه (نه شاد و نه غمگين)
خلاقیت: آنان با خیال‌پردازی از زندگی روزمره فراتر می‌روند و به هنر و کارهای پرشور و شرار روی می‌آورند.
خلاقیت، خلق‌وخوی ویژه، عادت‌های خاص، سلیقه، پوشش و تفریحات منحصربه‌فرد ایشان، بر اعتمادبه‌نفس بالایشان دلالت دارد و گاهی هم می‌توان آن را پوششی برای پنهان کردن اعتمادبه‌نفس پایینشان دانست.
مرکز اصلی تصمیم‌گیری و احساسی تیپ ۴:
تيپ شخصيتی | مراكز اصلی | احساس | نياز |
۴ | مراکز احساسی | غم و تأسف | دوست داشته شدن |
همان‌گونه که در قسمت‌های قبل اشاره شد، همه ما انسان‌ها به هر سه مرکز احساسي، ذهني و حرکتي نياز داريم ولي معمولاً عملکرد يکي از اين مراکز در ما فعال است. زماني که يکي از اين مراکز آن‌قدر قوي است که بر مراکز ديگر غالب مي‌شود عدم تعادل رفتاري در فرد به وجود مي‌آيد که به‌صورت افراط‌وتفریط خودش را نشان مي‌دهد و زماني که اين سه مرکز باهم هماهنگي دارند فرد احساس يگانگي، تعادل و آرامش خواهد داشت.
مرکز احساسي:
- هوش هيجاني بالايي دارند.
- به‌خوبي با افراد ارتباط برقرار مي‌کنند و آن‌ها را می‌فهمند.
- به دنبال رقيب هستند، حتي اگر وجود خارجي نداشته باشند به‌صورت ذهني براي خود می‌سازند.
- به دنبال دوست داشتن و دوست داشته شدن هستند.
- ارتباط داشتن با ديگران از مهم‌ترین نيازهاي آن‌هاست.
مسئله اصلي اين سه تيپ شخصيتي “هويت کاذبي” است که به‌منظور دفاع از هويت اصلي و ارزش فردي خود انتخاب کرده‌اند.
تيپ ۴ ← هويتش مربوط به گذشته‌اش بخصوص دردها، فقدان‌ها و پشيماني‌هاي گذشته است.
در تیپ‌های (۲-۳-۴) که به تیپ‌های قلبي مشهورند: احساسات شخص را هدايت مي‌کند، به تعبيري مرکزيت آن‌ها بر پايه احساس است، در مورد عواطف صحبت مي‌کنند و قطع عاطفي براي آنان بسيار دشوار است.
اين تیپ‌ها بسيار تمايل به برقراري ارتباط با ديگران دارند و تأمین نظر ديگران برايشان اهميت دارد. حس‌های همدردي خيلي قوي با ديگران دارند و حرف‌های ديگران برايشان اهميت دارند. اين افراد خشمشان را سرکوب مي‌کنند و ابراز نمي‌کنند ولي از درون احساس تهي بودن مي‌کنند علی‌رغم اين خلأ خودشان را خيلي با اعتمادبه‌نفس و اجتماعي نشان می‌دهند البته اين افراد کاملاً اجتماعي هم هستند.
تیپ‌های ۴ كه در سمت راست دايره قرار مي‌گيرند اولين احساسشان در برابر ترس يك ابهام است. آن‌ها درزمانی که می‌ترسند نمي‌دانند كه چه احساسي دارند و سردرگم‌اند. تیپ‌های قلبي، انسان‌هایی هستند که از بيرون هدایت‌شده و آرامش و آسايش آن‌ها درگرو اين است که از بيرون چگونه به آن‌ها عکس‌العملی نشان داده می‌شود. همه آن‌ها نقطه مشترکشان توجه است.
بالهای تیپ چهار:
گفتيم هريک از اين تیپ‌های نه‌گانه دو تيپ شخصيتي در طرفين خوددارند که از آن‌ها تأثير می‌پذیرند. 
هر تيپ شخصيتي را به‌صورت يک پيوستار تصور کنيد که در يک سمت آن شخصيت سالم، انتهاي ديگر آن بخش ناسالم شخصيت و در مرکز حد متوسط يا ميانه آن تيپ قرار دارد. بسياري از مشکلات ما زماني آغاز می‌شود که از اين ميانه به سمت بخش ناسالم حرکت مي‌کنيم و به‌نوعی از ذات خود دور می‌شویم. همين موضوع سبب آشفتگي و اضطراب می‌گردد. بايد گوش‌به‌زنگ باشيد تا از اين مرز فراتر نرويد.
تیپ ۴ در حالت آرامش روانی به سمت ویژگی‌های مثبت تیپ ۱ گرایش دارد، در این حالت افراد منظمی خواهند بود که به زمان حال توجه بیشتری دارد. توجهشان به سمت نکات مثبت افزایش می‌یابد و سعی می‌کند مشکلات خود را حل کند. برعکس، این افراد در حالت ناراحتی روانی و تحت‌فشار به سمت رفتار منفی تیپ ۲ گرایش می‌یابند، سعی می‌کند دیگران را عاشق خود کند با این گمان غلط که می‌تواند آن را جایگزین عشق دیگری کند و یا به کمک آن تنهایی و تهی بودن درونی خود را برطرف نماید. نیازهای خود را سرکوب و انکار می‌کند و وابستگی‌اش به دیگران افزایش می‌یابد.
راههای رشد تیپ چهار:
اگر جزء تيپ چهار هستيد؛ در مورد هر هدفي، بیش‌تر از آن‌که اقدام به آن کنيد به آن فکر مي‌کنيد؟ در مورد مسائلي که هنوز رخ نداده خیال‌بافی می‌کنید؟ دوست داريد به دست آوردن همه‌چیزهای خوشايندتان را در ذهن بارها و بارها تجسم کنيد؟
دست نگه‌دارید. ببينيد چقدر از عالم واقعيت دور شده‌اید! از خودتان بپرسيد چه وقت‌هایی و چرا به عالم رؤيا پناه می‌برید؟ اگر به‌جای فعالیت‌های هدفمند وقتتان را صرف رؤیاپردازی می‌کنید به مرحله ناسالم شخصيت خود واردشده‌اید.
– قبل از هر چيز بايد توجه داشته باشند که احساسات واقعي خود را تبديل به ايده آل ها و امورغیرقابل دسترسي مي‌کنند و در جستجوي نواقص چيزهايي هستند که در درترشان است.
– در مواقعي که به دليل پايين آمدن خلق به درون خود فرو می‌روند، بايد اين وضعيت را شکسته و به‌طرف ديگران بروند.
– توانایی‌هایی که در ديگران می‌بینند در خود جستجو کرده و بيابند.
– به هنگام غم، اين نکته را در نظر داشته باشند که خلقشان به‌زودی تغيير خواهد کرد.
– توجه بيشتري به زمان حال کنند و وجوه مثبت زمان حال را بيشتر بشناسند.
– ارتباطات اجتماعي خود را بيشتر کنند.
– آنچه هست ببيند نه آنچه قرار است به وجود آيد.
با سپاس
سایت خودآموز توسعه فردی، توسعه کسب وکار و کارآفرینی
در قسمت بعد به تشریح تیپ پنج یا دانش طلب (محقق)می‌پردازیم.
برای مطالعه قسمت‌های قبلی به آدرس‌های زیر مراجعه فرمایید:
تشریح مراکز احساسی، ذهنی و حرکتی اینیاگرام
){kind=link}